22-10-2024

Een lier touw of stalen lierkabel?

Bij een lier in het autotransport hoort historisch een stalen lierkabel. Toch hoeven we niet heel ver terug te gaan, om het touw ter herontdekken. In de scheepvaart werden en worden touwen al eeuwenlang gebruikt en ook bij de 1e takelwagens zo’n honderd jaar geleden werden touwen nog volop gebruikt.

De staalkabel heeft sinds de jaren 50 echter de touwen verdreven op de autotransporter en zeker op de lichtere (hand-) lieren. Het was goedkoper, staal rekt niet en was bij een gelijke dikte sterker dan touw. Dat touw was toen ook een volledig natuurproduct, pas in de jaren 60 kwamen de eerste kunststofvezels op de markt; nylon.

Sinds die jaren zijn er steeds meer en betere kunststoffen ontwikkeld, Polyamide, Polyester, Polypropyleen (PP), Polyethyleen (PE) en composieten hiervan. En sinds het begin van deze eeuw zien we ook steeds vaker een terugkeer van een „lier touw” op de door ons gebruikte lieren.

Wat zijn de voor- en nadelen van beide modellen op autotransporters?

Een stalen lierkabel is nog steeds sterker bij een gelijke doorsnede, maar heeft verder toch vooral nadelen:

  • Een staalkabel kan gaan roesten, zeker als deze weinig wordt gebruikt
  • Een staalkabel rolt veel zwaarder op en af
  • Staalkabels verstrengelen zich eenvoudig in elkaar
  • Een staalkabel zal bij het breken veel verder wegslaan dan een synthetisch (staal slaat meer kinetische energie op)
  • Bij een scherpe vouw of het klemmen kunnen strengen breken, met zeer scherpe punten als gevolg
  • Het gewicht is hoger
  • Een voordeel is bij een intensief gebruik dat een staalkabel warmte van de trommel (rem) kan afvoeren

Kunststof lier touwen zijn dus iets dikker van doorsnede, maar verder hebben ze veel voordelen:

  • Ze roesten natuurlijk niet (zullen wel verouderen onder invloed UV licht)
  • Bij een kunststof touw is de kans op scherpe delen minimaal, let op ook hier dient een handschoen gebruikt te worden
  • Het op- en afrollen gaat veel soepeler, touwen verstrengelen zich veel minder
  • Ze zijn lichter in gewicht
  • Een liertouw zal bij het schuren over een scherpe rand wel sneller slijten dan een staalkabel.

Voor zeer zware toepassingen, zoals in bergingsvoertuigen, is een stalen kabel vaak nog wel de 1e keuze, ook omdat op een liertrommel bij een gelijke sterkte veel meer lengte staalkabel past dan van een kunststof lier touw.